آشنایی با ارزهای رمز نگاری شده Cryptocurrency

بازدیدها: 715

مقدمه و تاریخچه

دهه دوم قرن ۲۱ یکی از جنجالی ترین اختراعات بشر پا به عرصه وجود نهاده است که همان رمز ارزها می باشند. رمزارز ترجمه فارسی برای واژه انگلیسی Cryptocurrency می باشد. ظهور رمز ارزها در تدوام پیشرفتهایی است که طی ۴ قرن اخیر در بازارها و بازارهای مالی، صنعت بانکداری و مفهوم پول صورت گرفته و در تداوم رشدی است که در این بخش رخ داده است و بدیهی است که همین موضوع خود، نه تنها محرک رشد در صنایع و فناوری های بیشمار دیگری بوده است حتی تحولات و پیشرفت های اجتماعی و سیاسی را هم موجب شده است.

ارزها یا پول های فعلی که با نام ارز فیات شناخته می شوند و دارایی های مالی مبتنی بر آنها از مهمترین دستاوردهای این پیشرفت ها بوده است. در نیم قرن اخیر با پیشرفتهای صورت گرفته در عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات پیشرفت های بیشتری در عرصه بانکداری رخ داده است که منجر به ظهور عرصه جدیدی به نام عرصه فناوری های مالی یا فینتک (Fintech) شده است که سیستم های بانکداری الکترونیک، بانکداری تلفنی، بانکداری موبایلی و دستگاه های خودپرداز و خوددریافت و دستگاه های پوز از جمله نمونه دستاوردهای آن بوده است. مرحله بعدی معرفی ارز دیجیتال بود که مفهومی نخستین اما جامع از رمز ارز ها می باشد. ارز دیجیتال در سال ۱۹۸۳ توسط دیوید چام (David Chaum) در قالب مفهوم E-Cash معرفی شد و خود وی ۱۲ سال بعد از طریق Digi-Cash آن را پیاده سازی کرد که در سیستم پرداختهای خرد بانکی آمریکا در فاصله سالهای ۱۹۹۵ تا ۱۹۹۸ مورد استفاده بود.

اما همین بازارهای مالی و سیستم بانکی محل انتقادهای بی شماری هم بوده اند و پس از هر بحران اقتصادی این انتقادها معمولا شدت بیشتری می گرفته اند. یکی از این انتقادات مربوط به این مسئله می شود که ارزهای فیات متمرکز هستند برای همین این تمرکز، قدرت خاصی را در اختیار افراد، گروه ها و موسساتی قرار می دهد که این تمرکز را مدیریت می نمایند. پس از بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ نیز شخصی با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو مقاله ای منتشر کرد و ضمن انتقاد از سیستم فعلی بانکداری اعلام نمود که با استفاده از فناوری بلاکچین می توان اقدام به ایجاد رمز ارز غیرمتمرکز نمود. فناوری بلاکچین پیشتر و در کار مشترکی  توسط استوارت هابر (Stuart Haber) و اسکات استورنتا (W. Scott Stornetta) معرفی شده بود و هدف از آن ارائه روشی برای رمزنگاری زنجیره ای بلوک ها جهت جلوگیری از دستکاری تاریخ ها بوده است اما این فناوری تقریباً تا زمان انتشار مقاله ساتوشی ناکوموتو و یک سال پس از آن که نخستین رمز ارز یعنی بیت کوین معرفی شد بلااستفاده باقی ماند اما در یک دهه اخیر استفاده از فناوری بلاکچین در زمینه های مختلف از جمله در شبکه های اجتماعی و نیز قراردادهای هوشمند نیز در حال توسعه  می باشد.

تعاریف

ارز دیجیتال(Digital Currency):

یک نوع ارز متمرکز یا غیر متمرکز است که با استفاده از فناوری های الکترونیکی تولید و در مبادلات یا انواع خاصی از مبادلات استفاده می شود. اولین نمونه آن E-Cash  و Digi-Cash بوده است. ارز دیجیتال مفهومی عام تر از رمز ارز می باشد.

رمز ارز(Cryptocurrency):

یک نوع ارز دیجیتال است که با استفاده از فناوری های بلاکچین و هایپر لدجر(hyper-Ledger) و دفتر کل توزیع شده (Distributed ledger) ایجاد و رمز گذاری شده است. اولین و معروف ترین نمونه از رمزارز بیت کوین (Bitcoin) بوده است. رمز ارز ها از الگوریتم های ریاضی خاص و متنوعی برای رمز نگاری استفاده می کنند که الگوریتم SHA256 یکی از معروف ترین آنهاست که برای رمز ارز بیت کوین استفاده شده است. یکی دیگر از الگوریتم های مورد استفاده در رمز نگاری رمز ارزها الگوریتم سگویت Segwit است که رمز ارز اتریوم از آن استفاده می کند که در رده دوم رمز ارزهای پر طرفدار جای دارد. رمز ارز ها به دو صورت (Proof of Work) و (Proof of State) ایجاد و مبادله می شوند.

بیت کوین(Bitcoin):

نخستین رمز ارز جهان است که در سال۲۰۰۸ به صورت مقاله ای توسط شخص ناشناسی به نام ساتوشی ناکوموتو معرفی شد و در سال ۲۰۰۹ به منصه ظهور رسید. این رمز ارز یک سیستم پرداخت الکترونیکی بدون واسطه و نظیر به نظیر (Peer-To-Peer)، منبع باز(Open_Source) و غیر متمرکز است یعنی انتشار و نگهداری اطلاعات معاملات و نقل و انتقال  آن توسط تعداد زیادی کامپیوتر و شخص شرکت کننده در شبکه صورت می گیرد. ارزش هر بیت کوین در ابتدای معرفی بسیار کم بود به نحوی که اولین معامله با آن یک سنادویج به قیمت ۱۰۰۰۰ بیت کوین معامله شد اما این رمز ارز در سال ۲۰۱۷ به رکورد قیمتی ۲۰۰۰۰ دلار هم رسید. قیمت هر بیت کوین در تاریخ آخرین ویرایش مقاله معادل ۷۲۹۵ دلار بوده است که با قیمت هر دلار ۱۵۶۰۰۰ ریال ( مربوط به ۲۸ اسفند ۱۳۹۸ آخرین روز فعالیت رسمی بازارها) در این تاریخ معادل ۱۱۳۸۰۲۰۰۰ تومان بوده است. این قیمت در اوایل اسفند ۱۳۹۸ حدود۹۷۰۰ دلار یا ۱۴۰ میلیون تومان بوده است که در اواخر آن به ۵۰۰۰ دلار یا ۷۲٫۵ میلیون تومان تنزل یافت. هر واحد بیت کویت به صد میلیون قسمت قابل تقسیم است که به هر کدام از آنها یک ساتوشی می گویند.

بلاکچین (Blockchain):

بلاکچین که در فارسی به زنجیره بستکی یا زنجیره بلوکی ترجمه شده است، زنجیره ای از بلاک های اطلاعاتی است که رمز نگاری شده و به هم پیوسته اند. هر بلاک حاوی اطلاعاتی مربوط به معاملات انجام شده است که شامل زمان انجام معامله، ارزش معامله، خریدار و فروشنده می باشد اما همه اینها به شکل کدهای خاص رمز نگاری شده اند، برای همین هویت خریدار و فروشنده مخفی است. این زنجیره بلوک ها بین کامپیوترها و دستگاههای اطلاعاتی مشابه متعدد توزیع شده اند و امکان تغییر اطلاعات بلاک های قبل و بعد از آن وجود ندارد. از فناوری بلاکچین در موضوعات مختلفی نظیر تولید رمز ارزها، قراردادهای هوشمند، اینترنت اشیاء، ثبت و نگهداری سوابق، اوراق بهادار و حتی شبکه های اجتماعی استفاده می شود.

ظرفیت بلاک های هر رمز ارز متفاوت است ظرفیت بلاک های رمز ارز بیت کوین یک مگابابت است. هر بلاک به وسله کد مخصوصی به بلاک های قبل و بعد خود متصل می شود که حاوی اطلاعاتی در مورد این بلاک هاست.

دفتر کل (Ledger):

نگهداری اطلاعات رمز ارزها و معاملات آنها در سیستم های الکترونیکی موسوم به دفتر کل (ledger) انجام می شود. این دفتر کل ها بین کامپیوترها یا دستگاه های دیجیتال مشابه موجود در شبکه پخش هستند و اطلاعات همه آنها نظیر به نظیر با هم یکسان است.

آلت کوین(Altcoin):

به رمزارز های غیر از بیت کوین یا رمز ارزهای مبتنی بر بیت کوین آلت کوین گفته می شود.

توکن Tocken:

در دنیای رمز ارزها توکن به رمز ارزی گفته می شود که مبنای تولید آن چیزی به جز انتقال وجه باشد، مانند رمز ارزهایی که بر مبنای فعالیت در شبکه های اجتماعی تعریف شده اند. توکن یکی از مفاهیمی است که مربوط به نسل دوم رمز ارزهاست و دراین خصوص به زودی مقاله ای ارائه خواهیم داد.

ولت یا کیف پول الکترونیکی(Wallet):

کیف پول الکترونیکی بر خلاف کیف پول عادی دارای هیچ نوع رمز ارزی نیست بلکه یک ولت فقط دارای یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی است که از طریق آن شما به رمز ارز خود دسترسی پیدا می کنید. رمز ارز شما بین هزاران کامپیوتر موجود در شبکه رمز ارز مورد نظر به صورت کپی نگهداری می شود.

ولت ها یا کیف پول ها سه حالت نرم افزاری، سخت افزاری و کاغذی دارند. هر کدام از کیف پول ها توانایی پشتیبانی از رمز ارزهای به خصوصی دارند. با در نظر گرفتن مسائلی مانند امنیت، هرچه یک کیف پول یا ولت تنوع بیشتری از رمز ارزها را قبول نماید، کیف پول بهتری است. ولت معتبر برای ارز اتریوم ولت لدجر(ledger) می باشد. برخی از شرکتهای ایرانی نیز اقدام به ارائه خدمات کیف پول رمز ارز کرده اند که payment24 یکی از آنهاست.

بلاک تایم(Block Time):

زمانی است که برای تایید و انجام یک معامله در شبکه یک رمز ارز صرف می شود. این زمان برای رمز ارز اتریوم به طور متوسط حدود ۱۵ ثانیه و برای رمز ارز بیتکوین به طور میانگین حدود ۱۵ دقیقه طول می کشد.

ماین یا استخراج رمز ارز (Mining of Cryptocurrency):

فرایندی است که طی آن یک رمز ارز تولید می شود. فرایند تولید رمز ارزهای مختلف متفاوت است. در شبکه بیتکوین تولید رمز ارز بیتکوین بر اساس تایید تراکنش ها، بستن بلاک ها و مواردی اینچنین است. در شبکه اتریوم تولید رمز ارز اتریوم بر مبنای قراردادهای هوشمند است. در برخی شبکه ها مبتنی بر فعالیت در شبکه های اجتماعی است.  برای تولید یا استخراج یک رمز ارز حداقل به یک کامپیوتر یا دستگاه مشابه و نیز یک خط ارتباطی اینترنت نیاز است، اما برای رمز ارزهایی که شبکه آنها سنگین شده است و سختی شبکه بالایی دارند نظیر بیتکوین، به دستگاههای پیشرفته ماینینگ نیاز خواهد بود. شرکتهایی نظیر Bitfinex -Bithumb- GDAX جزو بزرگترین تولید کنندگان (ماینر) اغلب انواع ارزهای رمزگذاری شده هستند.

ارزش و وضعیت بازار رمز ارزها

طبق لیست سایت https://coinmarketcap.com در تاریخ ۲۵آذر ۹۶ و نگارش ویرایش اول این مقاله در جهان ۱۳۶۰ نوع ارز رمز نگاری شده وجود داشته اند این تعداد در مقطعی به ۶۰۰۰ رمز ارز هم رسیده است اما هم اکنون حدود ۲۶۰۰ رمز ارز در دنیا وجود دارد. در تاریخ فوق تخمین زده می شد، ۲۹ میلیون نفر از مردم زمین مالک مقداری از یکی از انواع ارزهای رمزگذاری شده باشند که در تاریخ ویرایش مقاله به ۵۰ میلیون نفر ارتقا یافته است. حدود ۱۰۰ هزار موسسه در سراسر دنیا در قبال دریافت رمز ارز به مشتریان خود کالا و خدمات ارائه می دهند.

در تاریخ ۲۵ آذر ۱۳۹۵ که ویرایش اول مقاله تهیه شده است کل ارزش بازار رمزارزها ۵۵۱ میلیارد دلار بوده است که:

۳۰۲ میلیارد دلار به بیت کوین Bitcoin

۶۸ میلیارد دلار اتریوم Etherium

۳۰ میلیارد دلار ریپل Ripple

۳۰ میلیارد دلار Bitcoin Cash

۱۶میلیارد دلار Litecoin

تعلق داشته است.

در تاریخ به روزرسانی مقاله (۱۳ فروردین ۱۳۹۹) ارزش کل بازار رمز ارزها  ۱۷۷٫۴ میلیارد بوده است که:

۱۱۴٫۷ میلیارد دلار به بیت کوین با قیمت ۶۲۷۱٫۴ دلار

۱۴٫۴ میلیارد دلار به اتریوم با قیمت ۱۳۱٫۳۶ دلار

۷٫۵ میلیارد دلار XRP با قیمت ۰٫۱۷۲۲ دلار

۶٫۲ میلیارد دلار ارز تترTether با قیمت یک دلار (این رمز ارز بدون نوسان است و یک دلار تقریباً تثبیت می شود)

۳٫۹۶ میلیارد دلار بیت کوین کش با قیمت ۲۱۵٫۹۷ دلار

۲٫۹۷ میلیارد دلار بیت کوین اس وی با قیمت ۱۶۲٫۲ دلار

و ۲٫۴ میلیارد دلار لایت کوین با قیمت ۳۷٫۸۱ دلار

بوده است. این افت قابل توجه نشان می دهد که روند ورود هیجانی منابع مالی به رمز ارزها متوقف شده است که بخشی از آن به خاطر مداخله دولتها برای کنترل رمز ارزها، رخ دادن برخی کلاه برداری ها، و نیز برخی مشکلات فنی و علمی و کاربردی است. اخیرا نیز رکود اقتصاد جهانی که بخشی از آن به بیماری کرونا مربوط می شود در این افت ارزش تاثیر گذار بوده است. افت بهای نفت نیز که هزینه انرژی و استخراج را کاهش می دهد در این افت بی تاثیر نبوده است.

امیدواریم به زودی بتوانیم با افزودن امکانات جدید به وبسایت اکونوایزر اطلاعات به روز قیمت ها و سایر اطلاعات بازاری رمز ارزها و تحلیل های بازار آنها را خدمت شما عزیزان ارائه نماییم.

 

 

تقاضا داریم با لایک- ارسال کامنت- ارسال تیکت پشتیبانی و ارتباط با سایت ما را در تهیه مطالب بهتر و تامین نیازهای مشاوره اقتصادی شما عزیزان یاری نمایید.